İzmit Tarihi Tren İstasyonu | Hayat40tansonra

İzmit Tarihi Tren İstasyonu

Özellikle lise zamanı hemen her cumartesi sabahı İstanbul'dan İzmit yönüne, pazar günleri ise tersi istikamette İzmit'ten İstanbul tarafına, okula gidip gelmek için kullandığım ve bendeki manevi değeri bir başka olan eski İzmit Tren İstasyonu bu kısa yazımın konusu olacak. 

Pazar gününe erken başlamayı fırsat bilerek, bu sefer okula gitmek için değil:) fotoğraf çekmek ve anıları yad etmek için, kapatıldıktan sonra hiç gitmediğim eski tren istasyonunu ziyaret ettim. Tabi bendeki manevi değeri bir başka dedim ama burası 100 yılı aşkın süredir ayakta olan tarihi bir yer, tarihi bir eser. Yani sadece benim değil, belki milyonlarca insanın hatıralarının olduğu, hem Osmanlı, hem de Cumhuriyet tarihimizde önemli yere sahip sembol bir tren istasyonundan bahsediyoruz.

İzmit Tarihi Tren İstasyonu

Bildiğiniz gibi 19'uncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren tüm dünyada hem ulaşım, hem de ticaret maksadıyla demir yolu yapımında inanılmaz bir patlama yaşanıyor. Ve bizim topraklarımızda da, Osmanlı'nın son zamanlarında demiryolu konusunda girişimler başlıyor. İşte bu atılım kapsamında da İstanbul-Bağdat ana demir yolu projesinin ilk ayaklarından olan İstanbul-İzmit hattı devreye sokuluyor. Tabi haliyle de buna bağlı İzmit'te bir tren istasyonu ihtiyacı ortaya çıkıyor. 

Kaynak: Kentvedemiryolu.com

Tabi bu demiryolu yapımında ki diğer bir etkenin, aslında yolcu taşımaktan daha önemlisi ticareti hızlandırmak. O yıllarda İstanbul'da ki limanların aşırı yoğun olması nedeniyle mal taşıyan gemilerin İzmit açıklarına gelip burada demirlemesi ve malların trenle tekrar İstanbul tarafına yönlendirilmesinin zaman kazandıracağı, yine Anadolu'dan gelen malzemelerin (tren hattı ilk etapta İstanbul-İzmit arasında yapıldığı için) kısa sürede trenle İstanbul'a sevk edilmesi  en önemli sebeplerin başında geliyor. Ama ilerleyen yıllarda araba vs.nin çok az olması ve tren ulaşımının kolaylığı nedeniyle, İstanbullu zenginlerin bu tarafları bir süreliğine de olsa sayfiye yeri olarak kullandığını yazan kaynaklar var.

Kaynak: Kocaeli Valiliği resmi internet sitesi

Yapım tarihine geçmeden birkaç tane daha kısa bilgi vermek istiyorum. İstasyon İzmit Tersanesi'nin sınırları içinde 21 dönümlük kırsal bölgeye yapılıyor. Ve çizimini Alman Otto Riter yapıyor. Kim bu adam derseniz; Alman mimar ve mühendis. Aslında onu tanınır yapan İzmit İstasyonunun çizimini yapması değil. Haydarpaşa Garının iki mimarından birisi olması:) Helmut Conu isimli Alman mimarla birlikte bu tarihi istasyonun mimarından biri. Bu arada ben görmedim ama Kadıköy'de bu iki mimarın ismini taşıyan ve İstanbul'da kaldıkları zaman için yaptıkları bir köşk var. 

Haydarpaşa Garı. Kaynak: Kadıköy Kaymakamlığı

Ayrıca sadece mimarı değil, trenlerden, raylara kadar diğer malzemelerde Almanya'dan sipariş ediliyor. Çok sıkmadan kısa bir bilgi daha, o zaman sipariş edilen raylar Alman Krupp firmasına ait ve bugün birçok hatta kullanılmaya devam ediyor. Ayrıca bu Krupp şirketi Osmanlı'ya top temini/ satışı da yapıyor. Bugün ise, özellikle AVM'lerde bindiğiniz yürüyen merdivenlerin bir çoğunda da Krupp etiketini görebilirsiniz.

Kaynak: Kocaeli Valiliği resmi internet sitesi

Evet geçelim tarihi bilgilere; hattın 1873 yılında tamamlanması ile istasyon faaliyete geçiyor. Ancak ihtiyaç oldukça bina ilavesine devam ediliyor. Ve 1910 yılına kadar da bu işlem devam ediyor. 1999 yılına kadar, yani 100 yılı aşkın süreyle hizmet veren yapılar, bu tarihten sonra yeni istasyonun hizmete girmesiyle faaliyetlerini tamamlıyor. Şu an 21 dönümlük arazide bulunan yapıların bir kısmı Etnografya Müzesi'nin hizmet binası olarak, ana binaların bir kısmı Kocaeli Valiliği Güzel Sanatlar Sergi Salonu olarak kullanılıyor. Yine ana binalardan bir kısmı TÜGVA isimli vakfa devredilmiş durumda. Daha önceden ise; hemen önünden tramvay yolu geçmeden önce, binaların önünde tarihi bir tren vardı. Ve özel bir işletme tarafından restoran hizmeti veriyordu. Şu an vakıf tarafından nasıl kullanıldığı hakkında bir fikrim yok ama gördüğüm kadarıyla çok faal durumda değil yada pazar günü olması nedeniyle bana o hissi verdi. Ama genel olarak sürekli bakımı ve temizliği yapılan ve tarihi dokusu bozulmamış bir yer.

İzmit Tren İstasyonu ve Ata'ya Veda

Hizmet verdiği 100 yılı aşkın süre boyunca milyonlarca yolcuyu ağırlayan istasyonun, sanırım en önemli konuğu Ulu Önder Mustafa Kemal ATATÜRK. Yaşamı boyunca İzmit'e defalarca gelen ve bu ziyaretlerini tren vasıtasıyla yapan Atamız, İzmit'e son ziyaretini 19 Kasım'da yapıyor. Ancak bu ziyaret sanırım Türk Halkının en acı günlerinden olduğu gibi  İzmit Tren İstasyonunun da en hüzünlü günü oluyor. İstanbul'dan Yavuz Zırhlısı ile naaşı İzmit'e getirilen Atamız, 19 Kasım akşamı İzmit Tren İstasyonundan Ankara'ya yolcu ediliyor.

Yaşadığım şehrin sembol yapılarından olan İzmit Tren Garının geçmişi ile ilgili vereceğim bilgileri burada sonlandırıyorum. Son olarak yeni tren istasyonunun fotoğrafını ekleyerek yazımı bitiriyorum. 

Yeni Tren İstasyonu